Bent u belegger of speculant?

Een belegging die winst heeft opgeleverd wordt vaak als een goede belegging gezien. Een belegging die verlies heeft opgeleverd als een slechte belegging. Wij zien dat anders.

Want net als in het gewone leven krijgt iemand op de aandelenmarkt soms gelijk terwijl hij of zij eigenlijk geen gelijk heeft. En in andere gevallen kan het voorkomen dat iemand die gelijk heeft ongelijk krijgt.

In plaats van enkel op resultaten te focussen hebben beleggers beter meer aandacht voor het proces ofwel de strategie. Van belang hierbij is te beseffen dat ook een goede strategie soms slechte resultaten oplevert. En omgekeerd: met een slechte strategie (of helemaal geen strategie) worden soms ook goede resultaten behaald...

Wanneer u al wat langer belegt zult u van uzelf wel voorbeelden kennen van elk van de vier hieronder genoemde categorieën. Beschouwt u zich als een belegger wanneer uw beleggingen vooral in categorie 1 en 2 in te delen zijn. En als speculant wanneer ze vooral in categorie 3 en 4 thuishoren.

CATEGORIE 1 (GOEDE STRATEGIE, GOED RESULTAAT)

De meeste beleggingen van value-beleggers als Warren Buffett en Joel Greenblatt vallen in deze categorie. Hoewel de strategieën wat van elkaar afwijken geldt dat zowel Buffett als Greenblatt heel rationeel te werk gaat en consequent vasthoudt aan waardebeleggen. De factor geluk speelt niet of nauwelijks een rol.

CATEGORIE 2 (GOEDE STRATEGIE, SLECHT RESULTAAT)

Hoe goed een strategie ook is, een slecht resultaat zo nu en dan is onvermijdelijk. Niet altijd komt het meest waarschijnlijke scenario uit en soms zijn aandelenmarkten langere tijd maar weinig rationeel.

Toen de internethype omstreeks het jaar 2000 haar hoogtepunt kende bleef het resultaat van heel wat value-beleggers fors achter. Zij hielden vast aan hun beproefde strategie maar behaalden desondanks een slecht resultaat. Zo steeg de S&P 500 in 1999 met 21% terwijl de koers van Berkshire Hathaway, het investeringsvehikel van Warren Buffett, dat jaar met 19,9% daalde.

CATEGORIE 3 (SLECHTE STRATEGIE, GOED RESULTAAT)

Dit is een gevaarlijke categorie vanwege de positieve feedbackloop (positieve terugkoppeling) waarvan in dit geval sprake is. Beleggers in deze categorie veronderstellen nogal eens dat hun goede resultaat het gevolg is van eigen kunnen (zij delen zich ten onrechte in categorie 1 in) terwijl het goede resultaat in werkelijkheid vrijwel geheel door toeval of geluk verklaard wordt.

Denkt u aan beleggers die eind jaren '90 goede resultaten behaalden door aandelen van internetbedrijven te kopen, ondanks de toen al torenhoge waarderingen.

Aandelen stijgen ook nu alweer een heel aantal jaren en particuliere beleggers stromen in steeds grotere aantallen richting de beurs. Vrijwel iedereen die de afgelopen jaren aandelen kocht behaalde daarmee een uitstekend resultaat, goede strategie of niet.

CATEGORIE 4 (SLECHTE STRATEGIE, SLECHT RESULTAAT)

Dit is de categorie waarin de meeste beginnende beleggers vroeg of laat belanden. Een slechte strategie (of het geheel ontbreken van een strategie) leidt uiteindelijk bijna altijd tot een slecht resultaat. Denkt u nog even aan de beleggers die eind jaren '90 in overgewaardeerde internetaandelen stapten. Velen van hen zagen hun investering een paar jaar later bijna volledig verdampen.

In plaats van op resultaat te focussen en aandelenkoersen voortdurend te controleren menen wij dat beleggers uiteindelijk veel beter af zouden zijn door meer aandacht voor hun beleggingsstrategie te hebben. Hoe beter de strategie is en hoe meer vertrouwd een belegger ermee is, hoe beter het rendement uiteindelijk zijn zal.