Snapt u het nog?

De AEX begon dit jaar op 424 punten. Binnen vier maanden stond de index op 509 punten, een stijging van 20%.

Na een paar rustige zomermaanden draaide het sentiment. In twee maanden tijd daalde de AEX met ruim 20%. Eind september stond het niveau van 395 punten op de borden.

En nu zijn we weer ruim een maand verder. Wederom is het sentiment gekeerd, dit keer ten goede. De AEX noteert nu circa 460 punten. Dat is een stijging van ruim 15% in iets meer dan een maand.

Verwarring alom

Zelfs voor ervaren analisten zijn de heftige koersfluctuaties soms lastig te duiden, laat staan te voorzien. Evenals het financiële nieuws de laatste tijd...

Want doet de Amerikaanse centrale bank er wel verstandig aan om de rente te verhogen? Is de werkloosheid daadwerkelijk gedaald of heeft dit te maken met een lagere arbeidsmarktparticipatie? En wat te denken van de zwakke productiviteitscijfers? Onderschatten deze cijfers de werkelijkheid of is het juist de lage productiviteit waardoor de gedaalde werkloosheid wordt verklaard?

Hoop op normalisatie

Volgens de theorie worden aandelen- en obligatiemarkten mede gestuurd door de prijs van geld (rente). Een hogere rente betekent hogere discontovoeten wat voor aandelen nadelig is. Maar nu even niet...

Want toen de Amerikaanse centrale bank de rente afgelopen maand toch niet verhoogde gingen aandelen omlaag. Beleggers zullen zich wellicht hebben afgevraagd of er sprake was van een dreigend, voor hen nog onbekend onheil wat maakte dat van de renteverhoging werd afgezien. Zekerheidshalve werden aandelen in de uitverkoop gedaan.

In de toelichting op de rentebeslissing werd aangegeven dat de verhoging er wat later dit jaar heel waarschijnlijk alsnog komt. Dat vormde, opnieuw tegen de theorie in, de aanzet voor de aandelenrally die volgde. Kennelijk zien beleggers een renteverhoging als bewijs van normalisatie, alsof de crisis dan echt voorbij zou zijn.

Oorzaak en gevolg

Volgens sommigen is het onverstandig dat de rente wordt verhoogd vanwege de zwakke productiviteit en zwakke vraag naar goederen en diensten. Anderen stellen weer dat het verband omgekeerd is: de kunstmatig laag gehouden rente houdt zombiebedrijven in leven waardoor het met de productiviteit maar niet opschiet. En bovendien zouden de productiviteitscijfers onvoldoende rekening houden met de productiviteitswinsten die bedrijven als Google en Amazon opleveren.

De kunstmatig lage rente leidt ook zelf weer tot allerlei misallocaties. Denkt u aan de sterk stijgende huizenprijzen in sommigen landen en steden. Aan de torenhoge waarderingen van veilig geachte obligaties en aan de vele bedrijven die nauwelijks meer echt investeren maar juist wel recordbedragen spenderen aan dividend en inkoop van eigen aandelen.

Onze visie

Ondanks de volatiliteit van de aandelenmarkten en de vraagtekens die bij allerlei macro-economische cijfers te plaatsen zijn menen wij dat beleggers zich daar beter niet al te zeer op focussen. En weet u ook dat het telkens op het juiste moment in en uit aandelen gaan, evenals het doen van correcte macro-economische voorspellingen overigens, vrijwel ondoenlijk is.

Voor een goed rendement op langere termijn focussen beleggers zich wat ons betreft bij voorkeur op het gespreid beleggen in kwaliteitsbedrijven waarvan de belangen van het management in lijn liggen met die van de aandeelhouders. Zolang dergelijke aandelen niet overdreven duur zijn is het zo'n gek idee nog niet alle ruis die voortdurend op beleggers afkomt grotendeels maar te negeren.