Een betere index

Nog niet eens zo lang geleden stelden we dat chipmachinefabrikant ASML een groot deel van de forse stijging van de AEX dit jaar verklaart. ASML steeg sinds begin dit jaar zo'n 80% terwijl dit aandeel momenteel een gewicht in de index heeft van meer dan 20%.

Anders gesteld, zou ASML om welke reden dan ook opeens in koers halveren (en de 24 andere aandelen onveranderd blijven) dan zou de AEX die dag zo'n 10% dalen. Dat zou dan een van de meest beroerde dagen in de decennialange historie van de Amsterdamse beursgraadmeter betekenen.

Het probleem

Het probleem van de AEX - maar tevens van vele andere indices zoals de S&P 500 - is dat de bedrijven met de hoogste beurswaarde ook het hoogste gewicht in de index krijgen (een lezer wees ons recent op deze link: http://www.valueweightedindex.com).

Stijgt de koers van een aandeel, dan stijgt de beurswaarde automatisch ook en dus neemt ook het gewicht in de index toe. En daalt de koers van een bepaald aandeel, dan daalt de beurswaarde eveneens en daalt ook het gewicht in de index.

Op korte termijn echter zijn het emoties van beleggers die een flinke impact op de koersen hebben. Dat maakt dat in een index als de AEX of de S&P 500 systematisch te veel belegd wordt in aandelen van bedrijven waar beleggers te optimistisch over zijn, en te weinig in bedrijven waar beleggers ten onrechte al te pessimistisch over zijn.

Bovenstaande systematische fout kost beleggers in een index die op beurswaarde gebaseerd is gemiddeld zo'n 2% rendement per jaar. Dat lijkt misschien niet zoveel maar leidt op termijn wel degelijk tot enorme verschillen.

De oplossing

De oplossing voor het hierboven geschetste probleem is eigenlijk vrij simpel. In plaats van simpelweg de index te volgen zou een belegger in het geval van de AEX voor dezelfde 25 aandelen kunnen kiezen. Geef aan elk van deze aandelen hetzelfde gewicht (4%) - en herbalanceer regelmatig - en het rendement dat op langere termijn te verwachten is ligt per jaar zo'n 2% boven dat van de AEX zelf.

Een andere oplossing die eveneens 2% extra rendement per jaar oplevert is het gewicht van de posities in portefeuille te laten samenhangen met bijvoorbeeld de omzet van de onderliggende bedrijven. In ieder geval van belang is de weging niet te laten samenhangen met de beurswaarde, want die hangt direct samen met de koersen en dus de emoties van beleggers.

Als belegger is het allereerst zaak uw eigen emoties in bedwang te houden, want die verklaren dat menigeen er niet in slaagt de index op termijn bij te houden. Door het trucje van posities van gelijke grootte profiteert een belegger van de emoties van anderen en is de kans groot dat de index op termijn niet enkel wordt bijgehouden maar zelfs duidelijk wordt verslaan...