Waarom we niet in banken beleggen

Stel, er is aan u EUR 1 miljoen uitgeleend tegen een rente van 0%. U besluit de EUR 1 miljoen in de meest solide obligaties te investeren waarbij u op voorhand weet dat die op de afloopdatum over vijf jaar precies EUR 1,1 miljoen uitkeren. Wat kan er mis gaan?

Dit is (zeer) eenvoudig gesteld hoe banken werken. Goed om te beseffen in dit geval is dat de solide obligaties over vijf jaar dan wel EUR 1,1 miljoen waard mogen zijn maar de prijs ervan fluctueert in de tussentijd wel en ook forse dalingen zijn mogelijk, bijvoorbeeld wanneer de rente tussentijds sterk stijgt.

Dalende obligatieprijzen zijn in theorie geen ramp: de prijs tendeert uiteindelijk naar de EUR 1,1 miljoen aan het einde van de looptijd. Maar er is wel een probleem wanneer de lening (spaartegoed bij een bank) plots wordt opgevraagd en de solide obligaties met verlies verkocht moeten worden. De bank zal al vlot zelf gered moeten worden en de aandeelhouders zijn hun geld dan kwijt.

Om te voorkomen dat we als aandeelhouder van een bank zelf in zo'n scenario belanden hanteren we een uiterst simpele strategie: we beleggen simpelweg niet in aandelen van banken.

Silvergate Capital, Silicon Valley Bank, Credit Suisse

De recent sterk gestegen rente en bedrijfsspecifieke problemen verklaren dat er onlangs weer wat banken moesten worden gered. Zo bediende de Amerikaanse bank Silvergate Capital vooral de cryptosector en toen de koersen van cryptomunten afgelopen jaar daalden droogde de toestroom van geld volledig op. Silvergate ontkwam er niet aan solide obligaties te verkopen en raakte zo al snel in de problemen...

De situatie bij Silicon Valley Bank (SVB) is vergelijkbaar. Deze bank had juist vooral jonge, startende techbedrijven als klant en had goed beschouwd dubbel last van de stijgende rente. Door de oplopende rente droogde de toestroom van geld naar startende techbedrijven op terwijl ook bij SVB de obligatieportefeuille sterk gedaald was vanwege eveneens de forse rentestijging.

En in geval van Credit Suisse was het een vooral combinatie van zaken - zoals jarenlang mismanagement, een reeks affaires, gebrek aan vertrouwen en de forse rentestijging - waardoor deze befaamde Zwitserse bank afgelopen weekend in allerijl moest worden gered.

Weinig ruimte voor tegenvallers

Onterecht, naar ons oordeel, wordt de huidige situatie vergeleken met die van 2008 toen de bankencrisis het financiële systeem op zijn grondvesten deed schudden. Op dat moment was sprake van een van de grootse bubbels ooit, met veel leverage (leningen) bij banken en huishoudens en wijdverbreide fraude.

Van excessief lenen door banken en / of huishoudens is dit keer geen sprake. Maar de impact van de gestegen rente maakt nu wel dat er bij banken maar weinig ruimte is om tegenvallers op te vangen.